Overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen en leges

Leges burgerzaken

Voor een aantal leges geldt dat uitsluitend bij wet- en regelgeving vastgestelde bedragen in rekening
kunnen worden gebracht. De Rijksoverheid stelt onder andere (maximum) tarieven vast voor
reisdocumenten en rijbewijzen. Daarnaast mogen er geen kosten in rekening worden gebracht voor
het opmaken van akten van overlijden, geboorten en erkenning. Ook het tarief voor het afgeven van
een uittreksel Burgerlijke Stand wordt vastgesteld door de Rijksoverheid. Verder moeten gemeenten
op twee momenten per week de gelegenheid bieden voor een kosteloze huwelijksvoltrekking.
De leges burgerzaken zijn om deze redenen niet kostendekkend.

Leges omgevingsvergunningen

De opbrengsten leges omgevingsvergunningen zijn dit jaar niet gerealiseerd. Het (landelijk) stikstofbeleid staat op dit moment grotere bouwprojecten in de weg. Helaas heeft dit ook binnen onze gemeente zijn uitwerking. De hoeveelheid (kleinere) aanvragen zijn in de lijn van de verwachtingen. De opbrengsten zijn echter deels achter gebleven; grote projecten zijn (nog) niet ingediend. Dit resulteert in een lagere opbrengst voor de bouwleges dan verwacht van € 323.000.
Voor de berekening van de tarieven en de opbrengsten met betrekking tot de kostendekkendheid maken we gebruik van gewogen gemiddelden over de voorgaande jaren. Het legestarief is gebaseerd op de gemiddelde inzet van ambtelijke capaciteit en overige kosten. Een groot aantal aanvragen voor relatief kleine bouwwerken leidt tot een lagere legesopbrengst. Bij het bepalen van het gemiddelde houden we ook rekening met een aantal grot(re) bouwwerken, die een hogere legesopbrengst met zich meebrengen. Dat de verwachte legesinkomsten niet zijn gerealiseerd, is te wijten aan uitgestelde (grote) bouwprojecten.
In de afgelopen jaren werden de begrote opbrengsten ruimschoots gerealiseerd (meer dan 100% kostendekking). Dit jaar zijn de begrote opbrengsten, na een periode van 6 jaar, niet gerealiseerd.
Inmiddels verwachten we ook in 2020 minder inkomsten aan bouwleges dan begroot. We hebben aan de uitgavenzijde, op het personele vlak, inmiddels maatregelen genomen door een medewerker die met pensioen is gegaan, niet meer in te vullen. Hierdoor trachten we het te verwachten negatieve resultaat zoveel mogelijk te beperken.

Marktgelden

Marktgelden is een bestemmingsheffing. De inkomsten van de marktgelden moeten gebruikt worden
om de uitgaven te bekostigen.

De kostendekkendheid van marktgelden bedraagt 84%. Dit ligt in de lijn van voorgaande jaren.
De bekende warenmarkt in Nederland, de weekmarkt, staat onder druk. Consumenten raken steeds meer verwend door afwisselend en vernieuwend aanbod in winkelstraten en op internet, waardoor bestedingen bij traditionele markten teruglopen. We zien in Zwartewaterland ook een terugloop in het aantal marktkramen.

Havengelden

Havengelden is een bestemmingsheffing. De inkomsten van de havengelden moeten gebruikt worden
om de uitgaven te bekostigen.
De kostendekkendheid van de havengelden in 2019 is 100%. Zowel voor de economische havens als de recreatieve havens zijn de opbrengsten in de lijn van de begroting. In 2017 was de kostendekkendheid 117% en in 2018 was dit 84%. De opbrengsten van de industriehaven zijn grotendeels afhankelijk van het aantal ladingen/lossingen. De inkomsten van de jachthaven en de kadeplaatsen zijn een stabiele bron van inkomsten (wachtlijsten).
Voor de berekening van de tarieven en de opbrengsten met betrekking tot de kostendekkendheid maken we gebruik van gewogen gemiddelden over de afgelopen jaren.  

Begraafrechten

In 2019 is er een meeropbrengst voor begraven van € 124.000 gerealiseerd. Dit jaar zijn er aanzienlijk meer begrafenissen geweest dan voorgaande jaren. Hierdoor zijn er ook meer nieuwe graven uitgegeven.
De buitendienstmedewerkers hebben in verband hiermee extra werkzaamheden verricht op de begraafplaatsen. In totaal wordt een bedrag van € 89.000 aan meerkosten toegerekend aan begraafrechten.
De kostendekkendheid komt uit op 95%. Bij de vaststelling van de begroting was dit 86%.

We gaan bij de berekeningen van de opbrengsten uit van de gewogen gemiddelden over de afgelopen 3 jaar. Op deze manier kunnen we de keuzes van grafuitgifte(n) redelijk monitoren. Schommelingen in het aantal uitgegeven graven hebben een groot effect op het percentage kostendekkendheid. Op basis van de kosten en opbrengsten in de afgelopen jaren is gebleken dat gemiddeld genomen de tarieven aansluiten op een percentage kostendekkendheid van 100%.

Afvalstoffenheffing

Het vastrecht afvalstoffenheffing bleef € 122,00. Het aanbiedtarief voor restafval bleef in 2019 ook gelijk (adviestarieven ROVA). Het variabele deel restafval bedraagt gemiddeld € 24,14 (was € 24,15 in 2018) per huishouden.

Aan de voorziening is in totaal een bedrag á € 506.462 onttrokken. Dit is € 233.000 meer dan begroot. In de begroting was een bedrag van € 273.548 opgenomen.

• ROVA heeft tussentijds de kosten in de voorschotnota 2019 verhoogd van € 1.384.846 naar € 1.501.611. Deze verhoging is vooral het gevolg van het afsluiten van nieuwe, duurder uitvallende contracten voor het verwerken en vermarkten van PMD.
• We hebben van Nedvang een bedrag van € 293.000 uitgekeerd gekregen voor de vergoeding van de gescheiden ingezamelde, gerecyclede en vermarkte hoeveelheden verpakkingsafval. Er was rekening gehouden met een vergoeding van € 400.000. In 2018 is nog een vergoeding ontvangen van € 443.000.
• De eigen kosten zijn licht gestegen.

Het extra dividend van ROVA van € 131.000 is volgens bestaand beleid aan de voorziening
toegevoegd. Dit bedrag wordt bij de tariefbepaling 2021 betrokken.

Op Prinsjesdag 2018 is aangekondigd dat de belasting op het verbranden of storten van restafval in
binnen- en buitenland (afvalstoffenbelasting ook wel verbrandingsbelasting genoemd) per 1 januari 2019 wordt verhoogd van € 13,21 naar € 32,12. Door lopende contracten van ROVA hoeft ROVA deze belasting pas vanaf juli 2021 te gaan betalen. Vanaf 2021 zullen deze kosten ook aan de gemeente worden doorberekend.

Rioolheffing

U heeft het besloten om - onder dezelfde voorwaarden en met dezelfde opbrengsten - het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2015 - 2019 te verlengen met 2 jaar voor de periode 2020 en 2021. De tarieven voor de rioolheffing zijn dan ook ongewijzigd door u vastgesteld. Voor een meerpersoonshuishouden is het tarief € 353,00. De tarieven voor de overige aansluitingen zijn hiervan afgeleid.

Structureel wordt een bedrag van € 1.000.000 ten behoeve van investeringsprojecten aan de
voorziening toegevoegd. Verder is er op begrotingsbasis rekening gehouden met een onttrekking van
€ 60.626 aan de voorziening voor het saldo van de exploitatiebegroting. In 2019 is echter juist €
142.422 aan de voorziening toegevoegd. Per saldo een verschil van € 203.048. Dit wordt in hoofdzaak
veroorzaakt door:

• Het waterschap neemt stedelijk water over van de gemeente. In verband hiermee heeft het waterschap een bijdrage verstrekt in de kosten van het baggerwerk (voordeel € 50.000).
• Op de kapitaallasten is, door nog niet afgeronde investeringsprojecten (voornamelijk Dedemsvaart-Zuid), een eenmalig voordeel ontstaan van € 38.000.
• Op de overige exploitatiekosten - voornamelijk onderhoud, reiniging en inspecties - is een voordeel ontstaan van € 21.000.
• Verder is er een meeropbrengst aan rioolheffing van € 94.000 (inclusief bijdragen in aansluitkosten en vergunningen). In 2017 als 2018 is door de aantrekkende economie veel nieuwbouw gerealiseerd; zowel voor woningen als bedrijven.

Wet waardering onroerende zaken (WOZ)

De uitvoering van de Wet WOZ voor Zwartewaterland vindt plaats vanuit Staphorst. Jaarlijks vindt er in april en oktober een inventarisatie plaats over de voortgang en uitvoering van de WOZ taken in de vorm van een zelfevaluatie. Deze wordt door de Waarderingskamer beoordeeld.

• Op 25 november 2019 zijn de bevindingen van de oktoberinventarisatie in de vorm van een ‘terugkoppeling stand van zaken uitvoering Wet WOZ’ van de Waarderingskamer ontvangen. Hierin is aangegeven dat op alle onderwerpen/processen wordt voldaan aan de (wettelijk) gestelde criteria.

• Op 13 december 2019 vond een inspectie van de Waarderingskamer plaats. De Waarderingskamer heeft geoordeeld dat de uitvoering Wet WOZ voor Zwartewaterland goed verloopt. Het algemeen oordeel is langdurig goed (5 sterren).

Voormelding WOZ waarden 2020 draagt bij aan transparantie en acceptatie
In november hebben alle eigenaren van een woning de gelegenheid gehad via een webportaal de kenmerken van hun pand, zoals vastgelegd in de WOZ administratie, de voorlopige WOZ waarde 2020 te raadplegen en hierop te reageren.

* veelal door aanpassingen bijgebouwen

Het werken met voormeldingen heeft als doel vooraf afstemming te hebben over de van belang zijnde
gegevens en daarmee de WOZ-waarde. Hiermee kan een eventuele bezwaar- of beroepsprocedure
worden voorkomen. Deze werkwijze draagt bij aan transparantie en een hogere acceptatie bij
belanghebbenden. Deze werkwijze onderschrijft de Waarderingskamer ook.

Extra reden om dit jaar alle woningeneigenaren een voormelding toe te sturen is dat de taxatie 2020 mede op basis van de gebruiksoppervlakte van de woning heeft plaatsgevonden. Gemeenten zijn dit namelijk uiterlijk in 2022 verplicht.
Naast het voordeel van uniformiteit, door te werken met oppervlakten, heeft het gebruik van de gebruiksoppervlakte voor het meten van woningen voor de WOZ meer inhoudelijke voordelen. Belanghebbenden herkennen de gemeten gebruiksoppervlakte, wanneer deze bijvoorbeeld vergeleken wordt met informatie in de markt. Het meetvoorschrift dat bijvoorbeeld Funda hanteert, is hetzelfde meetvoorschrift dat voor de WOZ-taxaties wordt gebruikt. Verder biedt het hanteren van de gebruiksoppervlakte gemeenten ook meer mogelijkheden om de activiteiten gericht op het bijhouden en kwaliteitsverbetering voor de WOZ-administratie en de Basisregistraties adressen en gebouwen (BAG) meer op elkaar af te stemmen, dan wel verder te integreren.
Telefonische bezwarenafhandeling
Wij vragen inwoners en ondernemers telefonisch contact met ons op te nemen als ze het niet eens zijn met de aanslag en/of WOZ-waarde. Op de aanslag, in de krant en op de website besteden we hier extra aandacht aan. We bespreken samen de argumenten. Vindt belanghebbende de waarde alsnog te hoog, dan vindt beoordeling plaats door de taxateur. Eventueel vindt een opname plaats (inpandig of ter plaatse). Als de waarde te hoog is, wordt deze ambtshalve aangepast. Zo hoeft belanghebbende geen formeel bezwaarschrift in te dienen. Wij zorgen dat men niet belemmerd wordt in eventuele verdere rechtsgang.

Zo werken wij transparant en toegankelijk richting inwoners en ondernemers. We ontvangen minder formele bezwaarschriften en processen worden sneller afgerond. Dit blijkt uit ervaring en cijfers van voorgaande jaren. Ook deze manier van werken onderschrijft de Waarderingskamer. Daarnaast draagt het bij aan de kwaliteit van het WOZ-bestand.
Investeringsagenda noodzakelijk voor adequate WOZ-uitvoering
De Waarderingskamer heeft het college schriftelijk geïnformeerd dat Zwartewaterland toestemming heeft de WOZ beschikkingen/aanslagen 2020 te versturen. In dit bericht wordt verder aangegeven dat de Wet WOZ dit jaar 25 jaar bestaat. In deze jaren is met alle betrokken partijen gezamenlijk een stabiele uitvoeringspraktijk gerealiseerd en zijn WOZ-waarden zowel formeel als maatschappelijk steeds belangrijker geworden.
Om te zorgen dat er een maatschappelijk draagvlak voor en vertrouwen in de WOZ-waarden blijft, moet de WOZ-uitvoering de komende jaren mee-ontwikkelen met maatschappelijke en technische ontwikkelingen. De Waarderingskamer vraagt aandacht voor het feit dat deze ontwikkelingen ook van gemeenten investeringen vergen.
Deze investeringen hebben overigens een breder bereik dan uitsluitend de WOZ-uitvoering. De WOZ-uitvoering wordt immers in toenemende mate een geïntegreerd onderdeel van de bijhouding van
(geo-)basisregistraties en van geïntegreerde communicatie met inwoners en bedrijven die "regie op hun gegevens" willen.