Wat heeft het gekost?

Economische zaken: In de begroting was rekening gehouden met een aangekondigde verhoging van de basisbijdrage voor het lidmaatschap in de Regio Zwolle. In de Regio samenwerking is besloten om deze verhoging trapsgewijs door te voeren. Ook is de uiteindelijke verhoging lager dan oorspronkelijk is ingeschat (€ 2,45 in plaats van € 3,50 per inwoner per jaar). Hierdoor realiseren we in 2019 een incidenteel voordeel.

Jeugd: Op basis van onze huidige inschattingen verwachten wij, met betrekking tot de totale financiën Jeugdhulp, een overschrijding op de begroting 2019 van € 166.000 te realiseren. Deze inschatting wordt op dit moment bevestigd door het RSJ IJsselland. Uit de berekeningen van de gerealiseerde kosten jeugdhulp blijkt dat wij als gemeente meer hebben gedeclareerd in 2019 t.o.v. 2018. Tot en met 1 april 2020 hebben zorgaanbieders Jeugd de gelegenheid nog een productieverantwoording 2019 aan te leveren met de definitieve kosten Jeugdhulp 2019. Het tekort 2019 ligt een stuk lager dan onze inschattingen in de loop van het jaar 2019. Dit verschil wordt met name veroorzaakt door een tussentijdse ophoging van de begroting Jeugdhulp 2019 door de extra ontvangen middelen Sociaal Domein in het gemeentefonds in de septembercirculaire 2019. Met actuele ontwikkelingen in deze gemeente hebben wij het vooral over de structurele en lichte stijging van het aantal cliënten met recht op jeugdhulp en de stijging van de gemiddelde kosten per cliënt. Een deel valt te verklaren vanuit de grotere zichtbaarheid van de lokale centrale toegang, de aanwezigheid van zorgaanbieders in deze gemeente en daarmee de laagdrempeligheid richting zorg en de algehele ontwikkeling van snellere opschaling naar “zwaardere” jeugdzorg. Daarnaast zijn het afgelopen half jaar enkele zeer dure jeugdzorgtrajecten opgestart van kinderen, die ondermeer vallen onder de jeugdbescherming en/of in Zwartewaterland zijn komen wonen. Hier hebben wij als gemeente minimaal tot geen invloed op, maar deze trajecten leiden vaak wel tot hoge onevenredige kosten voor deze gemeente, die veel invloed hebben op de financiële prognose van dit jaar. Wanneer wij lokaal kijken naar het totale aantal kinderen in de jeugdhulp valt op dat ongeveer 50 kinderen (12% op het totale aantal kinderen in Zwartewaterland) in 2019 verantwoordelijk was voor bijna 50% (€ 2,5 miljoen) van de lokale zorgkosten. Veel van deze kinderen zijn doorverwezen naar de zwaardere jeugdhulp vanuit de kinderrechter en jeugdbescherming. Onze lokale invloed hierop is zeer beperkt. Als lokale toegang zijn wij betrokken bij de indicering en de plaatsing van deze kinderen en gaan wij regelmatig in gesprek met de zorgaanbieder over de voortgang van de zorg.

Afrekening 2018 GGD: Het positieve resultaat van € 73.000 is het gevolg van een uitzonderlijk positief exploitatieresultaat over het jaar 2018 van GGD IJsselland. Het algemeen bestuur van de GGD heeft besloten dat de reservepositie van de GGD voldoende was om het positieve resultaat volledig over de deelnemende gemeenten te verdelen. Op basis hiervan hebben we een deel van de door onze gemeente betaalde bijdrage over 2018 teruggekregen.

Basisonderwijs huisvesting: De overschrijding van € 21.000 op onderwijshuisvesting heeft twee oorzaken. De onroerende zaakbelastingen van de schoolgebouwen zijn circa € 5.000 hoger uitgevallen dan begroot. Dit komt door gestegen WOZ-waarde en hogere tarieven. Het grootste deel van de overschrijding wordt echter veroorzaakt door de kosten die zijn gemoeid met de opstelling van het nieuwe IHP. Deze zijn hoger uitgevallen dan aanvankelijk verwacht door een langere doorlooptijd.

Leerlingenvervoer: Het negatieve resultaat van € 43.000 op de kosten voor het leerlingenvervoer is het gevolg van een aanzienlijke stijging van de kosten van het taxivervoer. Dit is veroorzaakt door een groei van het aantal leerlingen dat hiervan gebruik maakt, in combinatie met de inwerkingtreding van een nieuwe overeenkomst met de vervoerder. Deze overeenkomst komt voort uit een gezamenlijke aanbesteding van het maatwerkvervoer in de gemeenten Kampen, Staphorst en Zwartewaterland. In de nieuwe overeenkomst wordt afgerekend per leerling in plaats van per route. De prijzen in de markt lijken aanzienlijk te zijn gestegen ten opzichte van de vorige aanbesteding. Leerlingenvervoer is een zogenaamde open einde-regeling en is om die reden dan ook opgenomen in de risicoparagraaf van deze jaarrekening.

Participatiewet (exclusief participatiebudget inburgering): De belangrijkste financiële afwijkingen binnen de Participatiewet betreffen de hogere uitgaven (nadeel van € 57.000) op de periodieke uitkeringen en loonkostensubsidies (BUIG) en de lagere inkomsten BUIG ten opzichte van de begroting 2019. Met name op de loonkostensubsidie zien wij een toename aan kosten. De komende jaren verwachten wij dat de uitgaven voor loonkostensubsidies alleen nog maar verder gaan toenemen. Hiermee komt ook meer structurele financiële druk op deze begrotingspost te liggen. Daar tegenover staan inkomsten van de sociale werkvoorzieningen 2019. Deze laat een incidentele meevaller van € 34.467 zien. Dit voordelig resultaat is een gevolg van de positieve afrekening Tiem 2018 (afgerond € 16.000) en een tegemoetkoming in de loonkosten als resultaat uit een door de belastingdienst uitgevoerd onderzoek bij Tiem over de jaren 2017 en 2018 (afgerond € 18.000).

Afrekening Veiligheidsregio: De jaarrekening 2018 van de Veiligheidsregio IJsselland sluit met een voordelig saldo van € 1.450.000. Van dit resultaat is € 500.000 toegevoegd aan de reserves en € 950.000 teruggegeven aan de gemeenten. Volgens de geldende verdeelsleutel betekent dit voor ons een incidentele ontvangst van € 45.000.

WMO: De Wmo kent een positief jaarresultaat van afgerond € 556.000. De belangrijkste afwijkingen van de realisatie Wmo 2019 ten opzichte van de begroting worden met name veroorzaakt door de ruime voordeel op de Huishoudelijke hulp (€ 282.000), Overige inkomsten (€ 32.000) en Baten beschermd wonen (€ 270.000). Hiertegenover staan de met name de nadelen op Vervoervoorzieningen (€ 66.000) en Begeleiding (€ 55.000). Als we de realisatiecijfers van 2017, 2018 en 2019 met elkaar vergelijken, vallen enkele zaken op. De uitgaven laten een redelijk stabiel verloop zien. In 2017 ging het om € 3,3 miljoen, in 2018 ging het om € 3,5 miljoen en in 2019 ook om € 3,5 miljoen. Ondanks een groei van het aantal aanmeldingen en het aantal aanvragen, zien we geen significante toename in de kosten (als we 2018 en 2019 met elkaar vergelijken). Hieronder lichten wij de belangrijkste financiële afwijkingen binnen de Wmo kort toe. De voorziening hulp bij het huishouden kent een positief jaarresultaat van € 282.000. We zien hier wel een forse groei van het aantal uitgaven: van € 445.000 naar € 508.000 (toename van 15%). Het aantal uitstaande voorzieningen is in 2019 ook gegroeid ten opzichte van 2018: van 198 naar 243 (+ 22%). Hier zien we dat de kosten relatief minder hard zijn gegroeid dan de uitgaven. Dit heeft te maken met het beleid dat we in 2019 nog konden voeren, waarbij cliënten een eigen bijdrage betaalden afhankelijk van het inkomen. Daarnaast zien we een toename van de inkomsten beschermd wonen vanuit de centrumgemeente Zwolle. Deze toename kan met name verklaard worden door de extra inkomsten die zijn verkregen van centrumgemeente Zwolle. Het voordeel op overige inkomsten van € 152.000 is een gevolg van de extra en hoger ontvangen bijdrage van gemeente Zwolle voor Beschermd wonen in het jaar 2018. Genoemde gelden worden door centrumgemeente Zwolle verstrekt aan de regiogemeenten vanwege de ambulantisering van beschermd wonen: gemeenten bieden (beschermd wonen) cliënten nu eerder en langer begeleiding aan om te voorkomen dat ze instromen in beschermd wonen. En ze bieden cliënten die uitstromen waar nodig ook begeleiding aan. Voor 2019 is een bedrag van € 118.000 als extra uitkering ontvangen van gemeente Zwolle. Rekening moet worden gehouden met een verdere trendmatige stijging (zoals reeds blijkt in de afgelopen jaren) van het aantal aanvragen en te verstrekken voorzieningen en daarmee een stijgende kostenontwikkeling. Belangrijke oorzaken hiervoor zijn de aanbesteding voor hulp bij het huishouden, de invoering van het abonnementstarief en de aanbesteding voor hulpmiddelen Wmo (scootmobielen, rolstoelen, trapliften etc.). Wij zetten de komende jaren actief in op het versterken van de preventie, de ontmoetingsfunctie voor het aanpakken van eenzaamheid, transformeren van het aanbod van voorliggende voorziening voor de maatwerkvoorziening dagbesteding en het omzetten van maatwerkvoorzieningen in algemene voorzieningen. Wij hopen hiermee de verwachte stijgende kostenontwikkeling zoveel mogelijk te beperken.

Participatiebudget inburgering: We zien dat we binnen het participatiebudget Inburgering totaal op € 73.000 in de plus uitkomen. Belangrijkste reden hiervoor is dat we op dit onderwerp, ondanks onze verwachting, op bepaalde onderdelen zoals re-integratie met bestaande voorzieningen en trajecten hebben gewerkt en dit hebben ingebed in onze huidige dienstverlening aan inwoners. Verder wordt er een deel via een aanvraag resultaatbestemming meegenomen om in te zetten voor 2020. Dit voor verdere invulling en uitvoering van de nieuwe wet inburgering per 2021 en inzet van de maatschappelijke begeleiding door Vluchtelingenwerk.

Vrijval reserve resultaatbestemming: Bij de jaarrekening 2018 is een resultaatbestemming aangevraagd voor monumenten. Deze resultaatbestemming is echter niet ingezet en valt vrij ten gunste van het rekeningresultaat 2019.

Vrijval reserve resultaatbestemming: Bij de jaarrekening 2017 is een resultaatbestemming van € 5.000 aangevraagd voor peuterspeelzalen. Deze resultaatbestemming is echter niet volledig ingezet en valt derhalve vrij ten gunste van het rekeningresultaat 2019.

Niet ingezette reserve Sociaal Domein: Door voordelen op de Wmo is de geraamde bijdrage reserve niet geheel nodig. Hierdoor ontstaat een nadeel tegenover het voordeel op de Wmo.

Niet ingezette reserve Sociaal Domein: Door voordelen op de Wmo is geraamde bijdrage reserve niet geheel nodig. Hierdoor ontstaat een nadeel tegenover het voordeel op de Wmo.

De niet ingezette reserve Sociaal Domein valt weg tegen de lagere kosten voor inburgering.